Białystok i okolice to region pełen niezwykłych atrakcji turystycznych. Od secesyjnej architektury Białegostoku, przez malownicze szlaki rowerowe po rozległe lasy Puszczy Knyszyńskiej - każdy znajdzie coś dla siebie. Wycieczka do Białegostoku to świetna okazja aby poznać historię i kulturę Podlasia. Zobaczyć można tu wiele cennych zabytków, parków i ogrodów. Okolica obfituje również w wiele atrakcji przyrodniczych takich jak rezerwaty przyrody czy urokliwe szlaki spacerowe.
Kluczowe wnioski:
- Białystok słynie z secesyjnej architektury i licznych zabytków.
- W okolicach miasta znajdują się malownicze szlaki rowerowe i piesze.
- Dużą atrakcją są parki i ogrody miejskie.
- W pobliskich lasach wytyczono wiele ścieżek edukacyjnych.
- Można zwiedzić ciekawe muzea i skanseny prezentujące kulturę Podlasia.
Zabytki i historia Białegostoku
Białystok to miasto o bogatej historii i wielu cennych zabytkach. Wśród najciekawszych obiektów znajduje się Pałac Branickich - perła architektury klasycystycznej i dawna rezydencja hetmana Jana Klemensa Branickiego. Obecnie mieści się w nim Muzeum Podlaskie. Nieopodal zobaczyć można barokowy kościół św. Rocha, w którym znajduje się relikwia patrona miasta.
Spacerując dalej odkryjemy białostocką katedrę z początku XX wieku. Jej 77-metrowa wieża, najwyższa w mieście, już z daleka przyciąga uwagę przybyłych turystów. Wewnątrz zachował się m.in. witraż z wizerunkiem św. Wojciecha, patrona archidiecezji.
Z historią miasta zapoznamy się też w Muzeum Historycznym, mieszczącym się w dawnym Arsenale. Obejrzeć tam można m.in. makietę Białegostoku z XVIII wieku. Z kolei losy lokalnej społeczności żydowskiej poznamy w Synagodze przy ulicy Suraskiej - obecnie siedzibie Centrum im. Ludwika Zamenhofa.
Pałac Branickich - historia i zbiory
Pałac Branickich to jedna z najcenniejszych rezydencji magnackich w Polsce. Barokową budowlę wzniesiono w latach 1691-1697 według projektu Tylmana z Gameren. Przez lata była ona świadkiem wielu historycznych wydarzeń. Obecnie mieści się tu Muzeum Podlaskie, w którego zbiorach znajdziemy wiele cennych dzieł sztuki, rzemiosła artystycznego i militariów.
Ekspozycje muzealne obejmują m.in. galerię malarstwa polskiego i europejskiego z XVII i XVIII wieku, kolekcję portretów trumiennych, pamiątki po Ignacym Paderewskim oraz zbiory etnograficzne prezentujące kulturę Podlasia. Z pewnością warto tu zajrzeć!
Parki i zieleńce miasta Białystok
Białystok nazywany jest często zieloną stolicą Polski, ponieważ niemal 2/3 jego powierzchni zajmują parki, skwery i zieleńce. Idealnym miejscem do spacerów i wypoczynku na świeżym powietrzu jest rozległy Park Branickiego założony na przełomie XVII i XVIII wieku. Rosną tu 400-letnie dęby szypułkowe będące pomnikami przyrody.
Dużą atrakcją jest też Ogród Botaniczny Uniwersytetu w Białymstoku - jedna z największych i najnowocześniejszych placówek tego typu w Polsce. Zgromadzono w nim ponad 5500 gatunków roślin z różnych stref klimatycznych. Oprócz zieleni podziwiać można tu architekturę siedmiu szklanych pawilonów wzorowanych na rozwiązaniach z ogrodów w Padwie.
Białystok to prawdziwa oaza zieleni i kwiatów. Liczne parki, skwery, zieleńce oraz ponad 1700 gatunków drzew i krzewów zachwycają przyjezdnych.
Park Branickiego | jeden z największych parków w Polsce, założony w XVIII wieku przez Branickich |
Ogród Botaniczny | nowoczesna placówka naukowa prezentująca ponad 5500 gatunków roślin |
Czytaj więcej:Dolina Bolechowicka - przyroda i atrakcje do odkrycia
Atrakcje dla dzieci w Białymstoku
Białystok i okolice to doskonały kierunek na rodzinną wycieczkę lub weekend z dziećmi. Pociechy na pewno zachwyci ekspozycja Muzeum Wojska w Białymstoku, gdzie z bliska można obejrzeć sprzęt wojskowy - od historycznej zbroi po czołgi i myśliwce. W pobliskim Klepacku działa Park Dzikich Zwierząt, gdzie w naturalnych warunkach żyją daniele, sarny, dziki, żubry i inne gatunki.
Bardzo ciekawym miejscem jest Centrum Nauki Keplera znajdujące się w Galerii Jurowiecka. To świetne miejsce na wspólną zabawę, gdzie poprzez samodzielne eksperymenty poznaje się prawa fizyki, optyki, mechaniki i elektroniki.
Zwiedzanie z dziećmi - praktyczne wskazówki
Podczas zwiedzania atrakcji z małymi dziećmi przyda się kilka praktycznych wskazówek. Przede wszystkim należy zadbać o wygodne obuwie, zapas jedzenia i picia. Zwiedzanie muszei z pośpiechem i na "raz" nie ma sensu - lepiej skupić się na 2-3 miejscach, za to "po ludzku", z przerwami. Dobrze mieć ze sobą kredki, notesy, aparaty - pomogą zainteresować ekpozycją i lepiej zapamiętać zwiedzane obiekty.
Warto też zadbać o atrakcyjny "kontekst" zwiedzania - obiecać pyszne lody po muzeum, zagadki związane z tematyką wystawy, naklejki z wizerunkami eksponatów do zebrania. Trzeba pamiętać, żezwiedzanie z dziećmi to przygoda i dobra zabawa, ale też okazja do rozwijania ich zainteresowań i wiedzy o świecie.
Muzea w Białymstoku i okolicach

Miłośnicy historii, sztuki i kultury mają w Białymstoku i regionie bogaty wybór interesujących placówek muzealnych. Oprócz wspomnianych już Muzeum Podlaskiego i Muzeum Wojska, koniecznie trzeba odwiedzić Muzeum Ikon z bogatą kolekcją sakralnej sztuki bizantyjskiej i prawosławnej.
Warto też wybrać się do Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu prezentującego historię wsi podlaskiej i etnografię regionu lub do Skansenu Kurpiowskiego w Nowogrodzie - tu można zobaczyć zabudowania wiejskie i stare chałupy z charakterystycznymi "podcieniami". Będąc w tych okolicach, warto zwiedzić również malowniczo położone Ruiny Zamku w Tykocinie.
Białystok słynie z wielu ciekawych muzeów prezentujących bogactwo historii i kultury Podlasia. Każdy turysta znajdzie coś dla siebie.
- Muzeum Podlaskie mieści się w zabytkowym Pałacu Branickich
- W Muzeum Ikon podziwiać można arcydzieła sakralnej sztuki bizantyjskiej
- W okolicach Białegostoku warto też odwiedzić skanseny i ruiny zamków
Szlaki rowerowe i trasy spacerowe
Malownicze tereny wokół Białegostoku zachęcają do aktywnego wypoczynku. Miłośnicy dwóch kółek mają do dyspozycji dobrze oznaczone ścieżki rowerowe poprowadzone m.in. wokół Zalewu Zawady i rzeki Białej. Łatwą i przyjemną trasą jest Green Velo biegnący przez Knyszyńską Puszczę z Czarną Białostocką.
Z kolei piechurzy mogą wybrać któryś z licznych szlaków pieszych lub ścieżek edukacyjnych wytyczonych w pobliskich lasach. Bardzo ciekawie prezentuje się ścieżka przyrodnicza "Bagno Wizna" prowadząca przez malowniczy obszar bagienno-torfowiskowy z bogatą florą i fauną.
Nordic walking po Puszczy Knyszyńskiej
Dużą popularnością wśród turystów cieszą się w okolicach Białegostoku szlaki do nordic walking. To świetna forma rekreacji łącząca spacery z elementami treningu. Trasy poprowadzone są głównie leśnymi duktami Puszczy Knyszyńskiej - można wybrać pętle od kilku do kilkunastu kilometrów. Czyste powietrze, cisza, śpiew ptaków i bliski kontakt z naturą działają relaksująco.
Najlepsze szlaki do "kijkowania" znajdują się m.in. w okolicach Starej Kamionki, Narewki czy Krynek. Wypożyczyć sprzęt i zasięgnąć fachowej informacji o trasach można w kilku firmach oferujących zajęcia z instruktorem nordic walking.
Zabytki architektury w Białymstoku
Spacerując ulicami Białegostoku co krok napotykamy piękne zabytki architektury reprezentującej różne style. Obok wspomnianego już Pałacu Branickich, uwagę zwraca sąsiadujący z nim kościół farny św. Rocha z elementami baroku wileńskiego. Nieopodal znajduje się też ratusz - perła architektury secesyjnej z przełomu XIX i XX wieku.
W dzielnicy Dojlidy Białostoccy Żydzi wznieśli w 1912 roku okazałą Wielką Synagogę według projektu inżyniera Jana Kwiatkowskiego. Po wojnie uratowany budynek zaadaptowano na cele kulturalno-oświatowe, jest tu m.in. sala koncertowa Filharmonii Podlaskiej.
Wyjątkowym miejscem jest Rynek Kościuszki ze stylowymi kamieniczkami. Wśród nich szczególnie wyróżnia się modernistyczna Kamienica Sokołowskiego z charakterystycznymi maszkaronami na fasadzie. Dobrym punktem obserwacyjnym na zabytki miasta jest 35-metrowa Wieża Ciśnień z 1912 roku.
Podsumowanie
Białystok i okolice to region obfitujący w liczne atrakcje turystyczne. Odwiedzających urzekają tu zarówno cenne zabytki architektury, bogata oferta muzealna, piękne parki i ogrody, jak i szlaki rowerowe oraz piesze wiodące przez Puszczę Knyszyńską. Dodatkowym walorem jest szeroki wybór miejsc przyjaznych dzieciom – od interaktywnych centrów nauki po parki zwierząt. Podsumowując, wycieczka do Białegostoku i okolic to strzał w dziesiątkę dla każdego fana aktywnego wypoczynku, kultury i historii.
Zaprezentowany przegląd licznych atrakcji turystycznych Białegostoku i okolic pozwala stwierdzić, że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Bogactwo zabytków, muzeów, terenów zielonych i szlaków turystycznych sprawia, że jest to region godny odwiedzenia.