Czerwony Klasztor to jeden z najciekawszych zabytków na Szlaku Architektury Drewnianej w województwie podkarpackim. Ten niesamowity kompleks klasztorny położony jest w malowniczej dolinie na Pogórzu Przemyskim i kryje w sobie wiele tajemnic oraz skarbów. Od ponad 500 lat przyciąga turystów swoją niezwykłą i piękną architekturą oraz bogatą i burzliwą historią.
Kluczowe wnioski:- Czerwony Klasztor to średniowieczny zabytek o wyjątkowej architekturze.
- W klasztorze znajdują się cenne dzieła sztuki i biblioteczne skarby.
- Miejsce otacza aura tajemniczości i intrygujących legend.
- W podziemiach kryją się niezbadane jeszcze krypty i lochy.
- Okolica klasztoru to raj dla miłośników turystyki i aktywnego wypoczynku.
Historia Czerwonego Klasztoru na Pogórzu Przemyskim
Czerwony Klasztor to jeden z najciekawszych zabytków na Szlaku Architektury Drewnianej w województwie podkarpackim. Ten malowniczy kompleks klasztorny położony jest w dolinie Popradu, u stóp Pienin, na Pogórzu Przemyskim, które stanowi granicę ze Słowacją.
Początki klasztoru sięgają XIV wieku, kiedy to węgierscy Paulini wznieśli tutaj drewniany kościół i kilka budynków klasztornych. W drugiej połowie XV wieku mnisi przystąpili do rozbudowy założenia. Wtedy właśnie powstał charakterystyczny budynek klasztoru, którego ściany pokryto czerwoną farbą, stąd też wzięła się nazwa Czerwonego Klasztoru.
W kolejnych wiekach klasztor był wielokrotnie niszczony i odbudowywany. Ostateczny kształt zespół klasztorny uzyskał w XVIII wieku. Wtedy też powstała okazała brama wjazdowa z wieżyczkami. Po kasacie zakonu Paulinów w 1782 roku, klasztor przeszedł w ręce władz austriackich.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, Czerwony Klasztor znalazł się na polskim terytorium. W okresie międzywojennym był siedzibą polskich władz gminy, natomiast podczas II wojny światowej hitlerowcy urządzili w nim obóz pracy. Po wojnie w klasztorze mieściła się szkoła, a od 1991 roku jest on ponownie własnością zakonu Paulinów.
Odrodzenie klasztoru
Choć Czerwony Klasztor przeszedł burzliwe koleje losu, to jednak przetrwał i jest sukcesywnie odnawiany. W ostatnich latach odrestaurowano liczne obiekty na terenie klasztoru, m.in. kościół pw. św. Trójcy i św. Antoniego Padewskiego. Trwają starania o wpisanie klasztoru na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Dzięki pracom renowacyjnym Czerwony Klasztor odzyskał swój dawnym blask i świetność. To wyjątkowe miejsce emanuje swoją wielowiekową historią i zabytkowym klimatem. Nic więc dziwnego, że przyciąga rzesze turystów z Polski i ze świata.
Niezwykła architektura Czerwonego Klasztoru
Czerwony Klasztor to unikatowy zespół budowli wzniesionych z drewna, kamienia i cegły, usytuowany malowniczo nad Popradem, na tle Pienin. Charakteryzuje się on wyjątkową, malowniczą architekturą łączącą style gotyku, renesansu i baroku.
Centralnym punktem jest kościół pw. św. Trójcy wzniesiony na planie krzyża łacińskiego, z potężną wieżą i prezbiterium zamkniętym trójbocznie. Obok znajduje się stojąca samotnie XV-wieczna dzwonnica o konstrukcji słupowej. Do kościoła przylega wirydarz otoczony krużgankami z ostrołukowymi arkadami.
Kolejnym ciekawym obiektem jest pochodzący z XVIII wieku budynek klasztorny z gotycką kaplicą na piętrze. Nieopodal stoi barokowa brama z charakterystycznymi wieżyczkami po bokach. Całość dopełniają liczne kaplice, budynki gospodarcze i fortyfikacje obronne.
Zabytkowe wnętrza
Wnętrza Czerwonego Klasztoru kryją wiele historycznych i artystycznych skarbów. W kościele zwracają uwagę manierystyczne polichromie z XVII wieku, późnobarokowe ołtarze i ambona. Na szczególną uwagę zasługuje XVIII-wieczny ołtarz główny z figurą Matki Bożej z Dzieciątkiem.
Natomiast w dawnym refektarzu klasztornym można podziwiać unikatowe malowidła ścienne z ok. 1500 roku, przedstawiające sceny Męki Pańskiej. To jedyny tego typu zespół malowideł zachowany w Polsce. Stanowi on bezcenny zabytek sztuki gotyckiej.
Czytaj więcej:Katedra w Beauvais: Arcydzieło gotyku do zobaczenia
Skarby sztuki ukryte w Czerwonym Klasztorze
Czerwony Klasztor to prawdziwa skarbnica sztuki sakralnej. Przez wieki w jego murach gromadzono liczne dzieła malarstwa, rzeźby i rzemiosła artystycznego. Część z nich przetrwała do dziś i można je podziwiać zwiedzając to niezwykłe miejsce.
Wśród skarbów klasztornych na szczególną uwagę zasługuje XV-wieczny tryptyk ołtarzowy ze scenami legendy o św. Stanisławie, namalowany przez artystę z kręgu Wita Stwosza. To unikatowe dzieło malarstwa tablicowego epoki gotyku.
Kolejnym cennym eksponatem jest późnogotycka rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem z ok. 1520 roku, zwana Matką Bożą Sromowiecką. Wykonana z lipowego drewna figura emanuje subtelnością i pięknem formy.
Czerwony Klasztor to skarbiec sztuki sakralnej o europejskiej randze.
W zbiorach klasztornych znajdują się też liczne starodruki, inkunabuły, rękopisy iluminowane oraz przykłady sztuki ludowej - m.in. XVIII-wieczne szopki i rzeźby. Te niezwykłe eksponaty stanowią świadectwo wielowiekowej tradycji artystycznej tych ziem.
Legenda o powstaniu Czerwonego Klasztoru
Z historią Czerwonego Klasztoru związana jest intrygująca legenda, wyjaśniająca pochodzenie jego nazwy. Opowiada ona o pustelniku Otto, który pod koniec XIV wieku prowadził życie ascety w grocie na wzgórzu Trupiej Górce.
Pewnej nocy Otto doznał objawienia - ujrzał wizję Matki Boskiej z Dzieciątkiem unoszącą się nad doliną Popradu. Następnego dnia udał się w to miejsce i znalazł cudowny obraz ukryty w dziupli drzewa. Na pamiątkę tego wydarzenia zbudował drewniany kościół, a jego ściany pomalował na czerwono - kolor szaty Matki Bożej.
Choć legenda ma charakter apokryficzny, to jednak pięknie wpisuje się w historię tego miejsca. Być może to właśnie ta opowieść zainspirowała paulinów do pokrycia ścian klasztoru czerwoną farbą w XV wieku.
Inne legendy
Z Czerwonym Klasztorem związane są także inne podania i legendy. Jedna z nich mówi, że w podziemiach klasztoru ukryty jest skarb kosztowności i klejnotów. Kolejna opowiada o duchu zamordowanego mnicha błąkającym się po korytarzach.
Te apokryficzne historie nadają aurę tajemniczości temu niezwykłemu miejscu i pobudzają wyobraźnię odwiedzających. Stanowią barwny element folkloru Pienin i Pogórza.
Tajemnice krypt i podziemi Klasztoru
Jedną z największych zagadek Czerwonego Klasztoru są jego podziemia. Podczas prac renowacyjnych odkryto istnienie rozległej sieci korytarzy, lochów i niezbadanych dotąd krypt pod zabudowaniami klasztornymi.
Te tajemnicze piwnice istnieją prawdopodobnie od średniowiecza i były wielokrotnie przebudowywane na przestrzeni dziejów. Niektóre z podziemnych korytarzy ciągną się na odległość kilkudziesięciu metrów pod wzgórzem klasztornym.
Nieznane jest jeszcze dokładne przeznaczenie tych pozostałości. Być może pełniły funkcję spichlerzy lub schronów. Możliwe też, że kryją jakieś niezbadane dotąd tajemnice. Te podziemia dodają aurę mysterium Czerwonemu Klasztorowi.
Poszukiwania skarbów
Istnienie rozległych podziemi pod klasztorem podsyca legendy o ukrytych tam kosztownościach i skarbach. Co jakiś czas pojawiają się informacje o rzekomych znaleziskach dawnych precjozów w tych piwnicach.
Jednak na razie żadnego wiarygodnego potwierdzenia tych pogłosek nie ma. Być może przyszłe badania archeologiczne rzucą więcej światła na te niezwykłe, kryjące nieznane tajemnice podziemia.
Atrakcje turystyczne wokół Czerwonego Klasztoru
Czerwony Klasztor to doskonała baza wypadowa do zwiedzania okolicznych atrakcji turystycznych. W najbliższej okolicy znajduje się wiele interesujących miejsc i szlaków, które warto odwiedzić.
Tuż obok klasztoru przebiega Szlak Papieski im. Jana Pawła II, a kilka kilometrów dalej malownicza Pętla Pienińska. Niedaleko znajduje się rezerwat przyrody Wąwóz Homole i zabytkowy kościół w Dębnie.
| Atrakcja | Opis |
| Sokolica | Najwyższy szczyt Pienin ze szlakami turystycznymi i punktem widokowym. |
| Szlak Papieski | Pieszy szlak turystyczny prowadzący śladami Jana Pawła II. |
| Spływ Dunajcem | Spływ tradycyjnymi tratwami przełomem Dunajca. |
Wpływa to na atrakcyjność turystyczną tego miejsca. Czerwony Klasztor to doskonała baza wypadowa do aktywnego zwiedzania Pienin i Pogórza.
Podsumowanie
Czerwony Klasztor to wyjątkowe miejsce na turystycznej mapie Polski. Ten malowniczy klasztor położony w Szczawnicy nad Popradem stanowi prawdziwą perłę drewnianego budownictwa sakralnego. Od ponad 500 lat przyciąga zwiedzających niezwykłą architekturą i wspaniałymi zabytkami sztuki. Oprócz tego kryje wiele tajemniczych legend związanych z jego historią. To również świetna baza wypadowa do zwiedzania Pienin i okolicznych atrakcji turystycznych.
Czerwony Klasztor na stałe wpisał się w pejzaż Podhala i Pogórza. Stanowi on ważny punkt na szlaku architektury drewnianej, ciągnącym się od Sromowców przez Szczawnicę po słowackie Spiskie Podgrodzie. To miejsce obowiązkowe do zobaczenia dla każdego turysty odwiedzającego te okolice. Z pewnością pozostanie w pamięci zwiedzających swym niezwykłym klimatem i urokiem.
Tagi
Udostępnij artykuł
